KRAAN C, PIERSMA T, DEKINGA A & FEY B (2006) Bergeenden vinden Slijkgarnaaltjes en rust op nieuwe ruiplaats bij Harlingen.. LIMOSA 79 (1): 19-24.

Bergeenden kennen we in Nederland vooral als broedvogel en overwinteraar. 's Zomers trekken ze langs de kust richting Duitse wadden waar ze hun verenpak vernieuwen. Sinds enkele jaren verblijven Bergeenden in steeds grotere aantallen in de Nederlandse Waddenzee om te ruien. Dieetonderzoek laat zien dat dit waarschijnlijk te maken heeft met de spectaculaire toename van een favoriete voedselbron.

Van oudsher trekken bijna alle Bergeenden Tadorna tadorna uit West-Europa, inclusief het Verenigd Koninkrijk, jaarlijks naar de Elbe- en Wesermonding in Duitsland om daar hun vliegveren te vervangen (Cramp & Simmons 1983, Salomonson 1968). In dit deel van het internationale Waddengebied ruien in juli en augustus maximaal 200 000-216 000 individuen (Nehls et al. 1992, Kempf 2001), van de nog immer groeiende totale West-Europese populatie van 250 000 vogels (Rüger et al. 1986). De kern van het ruigebied verplaatste zich tussen 1965 en 1995 van het Grosse Knechtsand ten noorden van de Wesermonding (Goethe 1961, Nehls et al. 1992), naar de eilanden Trischen en Scharhörn in de Elbemonding (Nehls et al. 1992). De laatste twee decennia worden ook op andere plaatsen grote concentraties ruiende Bergeenden waargenomen, bijvoorbeeld in de Nederlandse Waddenzee op het Balgzand en de Breehorn voor de kust van Den Helder (Mulder & Swennen 1992, Swennen & Mulder 1995), in het vaarwater van de Zwarte Haan ten zuiden van Ameland (Smit 2001) en in de Westerschelde (Berrevoets et al. 2003), Zeeland.
      In de periode 1997-2002, rond eind juli en de eerste helft van augustus, troffen we tijdens onze jaarlijkse bodemfaunabemonstering van de wadplaten rond de Ballastplaat en het Kimstergat in de westelijke Waddenzee voor de kust van Harlingen, Friesland (figuur 1), regelmatig enkele tientallen tot enkele honderden Bergeenden aan. Zij leken niet te kunnen vliegen en bezig te zijn met hun postnuptiale vleugelrui. Begin augustus 2003 troffen we dusdanig grote aantallen Bergeenden in het gebied aan dat we er wat meer aandacht aan hebben besteed. Hier presenteren we onze aantalsschattingen en geven we informatie over gedrag en voedsel. Bergeend Tadorna tadorna

[gratis pdf] [english summary]