BRINK B VAN DEN, BIJLSMA R & HAVE T VAN DER (2004) De invloed van neerslag op conditie, rui en overlevingskansen van bboerenzwaluwen in zuidelijk Afrika. LIMOSA 77 (2): 109-120.

Van 1992 tot 1995 is er in het kader van het Botswana Swallow Project onderzoek gedaan naar de overleving van Boerenzwaluwen in hun overwinteringsgebied in Botswana. Daartoe zijn op een drietal slaapplaatsen van eind december tot eind januari gedurende drie opeenvolgende jaren Europese Boerenzwaluwen gevangen, geringd en hun conditie, rui en de weersinvloeden hierop bestudeerd. Hiervoor werden in totaal 18 439 Boerenzwaluwen gevangen, waarvan er ruim 1200 gedetailleerd werden onderzocht. Neerslag in de Afrikaanse overwinteringsgebieden blijkt een cruciale rol te spelen in de overleving van Boerenzwaluwen. Vooral jonge Boerenzwaluwen leggen het loodje na langdurige periode van droogte.

De meeste Boerenzwaluwen Hirundo rustica beginnen de rui in hun overwinteringsgebieden. Een klein aantal adulte vogels start met de slagpenrui vlak voor vertrek naar Afrika. Het percentage zwaluwen dat met vleugelrui begint vóór vertrek naar Afrika neemt gradueel af met de breedtegraad (Glutz von Blotzheim & Bauer 1985). De overleving in de winter hangt samen met de hoeveelheid neerslag in het overwinteringsgebied; geringe neerslag in zuidelijk Afrika leidt tot hoge wintersterfte. Waarschijnlijk heeft deze neerslagafhankelijke wintersterfte gevolgen voor de omvang van de broedpopulatie van Boerenzwaluwen (Møller 1985). In het Botswana Swallow Project werden op gestandaardiseerde wijze overwinterende Boerenzwaluwen in de overwinteringsgebieden onderzocht. Door grote jaarlijkse verschillen in neerslag was het mogelijk het effect van neerslag op conditie en rui van adulte en juveniele Boerenzwaluwen, en daarmee op de overleving, te bestuderen. Boerenzwaluw Hirundo rustica

[gratis pdf] [english summary]