GILS J VAN, AM VAN DER REEST, C KRAAN, EO FOLMER, EJ JANSEN & T PIERSMA (2009) Hoe de draagkracht van de Waddenzee vogelaantallen op de Banc d'Arguin beperkt.. LIMOSA 82 (3): 134-140.
Omdat veel van de in Afrika overwinterende steltlopers
gebruik maken van de Waddenzee als opvetstation,
zou de voedselsituatie in de Waddenzee wel eens
van invloed kunnen zijn op het aantal in Afrika overwinterende
steltlopers. Om dit te onderzoeken wordt
in dit artikel gekeken naar Kanoeten en hun voedsel, in
de Wad denzee en op de Banc d'Arguin, vroeger en nu,
daarbij gebruikmakend van de rigoureuze veranderingen
die de laatste jaren in de Waddenzee hebben plaats
gehad.
De Waddenzee en de Banc d'Arguin in Mauritaniƫ zijn sterk
met elkaar verbonden. Miljoenen steltlopers overwinteren
op de Banc d'Arguin en gebruiken daarbij onder andere de
Waddenzee als doortrekstation van en naar hun arctische
broedgebieden (Altenburg et al. 1983, van de Kam et al.
1999). Het is dan ook geen toeval dat het vooral Nederlandse
ecologen zijn die al sinds 1980 regelmatig onderzoek doen
op de Banc d'Arguin (Altenburg et al. 1982, Engelmoer et al.
1984, Ens et al. 1990, Wolff et al. 1993b). Veel van het onderzoek
van toen, maar ook dat van nu, richt zich op de vraag
hoe het kan dat de dichtheid aan wadvogels daar zo hoog is
in vergelijking met de Waddenzee. Over alle steltlopersoorten
gemiddeld is de dichtheid zo'n 10 keer hoger op de Banc
d'Arguin (Altenburg et al. 1982, Zwarts 1988, van de Kam et
al. 1999, Piersma & Spaans 2004). Dit is een opmerkelijk
groot verschil, zeker gezien het feit dat wadvogelvoedsel op
de Banc d'Arguin juist in veel lagere dichtheid voorkomt dan in de 'voedselrijke' Waddenzee (Zwarts 1988, Piersma &
Spaans 2004).
Dat de Waddenzee zo voedselrijk zou zijn is inmiddels
een wat verouderd beeld. De ecologische toestand van de
Nederlandse Waddenzee is danig veranderd ten opzichte
van de jaren tachtig en er zijn grote veranderingen opgetreden
in de aantallen wadvogels en het aanbod van hun
voedsel. Dit, in combinatie met recente gegevens verkregen
tijdens een serie nieuwe Nederlandse expedities naar
Mau rita niƫ, maakt dat de tijd rijp is voor een bijgestelde
vergelijking van deze aspecten tussen Waddenzee en Banc
d'Arguin. We richten ons daarbij op een bekende en algemene
schelpdieretende wadvogel: de Kanoet Calidris
canutus. De vergelijking tussen de 30 jaar oude en de
huidige situatie levert een aanstekelijke en belangrijke
hy pothese op die stelt dat het functioneren van beide
wadsystemen, hoewel ze hemelsbreed 4500 km uit elkaar
liggen, nauw gekoppeld is.
[pdf alleen voor leden] [english summary]
|