(2002) Recensie: Venema P. 2001. Wintervogels in Drenthe. LIMOSA 75 (4): 173-174.

Wintervogels in Drenthe. Venema P. 2001. Stichting Werkgroep Avifauna Drenthe, Assen. ISBN 90 232 3668 8. 290 p., inclusief wandelboekje met 8 vogelkijktochten en 3 sheets. Prijs € 26,-.

Deze rijk geïllustreerde uitgave over Drentse Vogels is tot stand gekomen dankzij een grote groep standvastige Drentse vogeltellers, georganiseerd binnen de Stichting Werkgroep Avifauna Drenthe (WAD). Het WAD Wintertelling project had als doel het vastleggen van de winterverspreiding, alsmede het schatten en monitoren van aantallen en het verkrijgen van biotoopinformatie. Bij grootschalige vogeltellingen blijft het echter schipperen met wat je weten wilt en wat mogelijk is. Drenthe is een forse provincie, de dichtheid aan vogelaars is laag en het onderzoek moest in een paar jaar zijn afgerond. Dit boek is een voorbeeld van wat er ondanks de genoemde beperkingen toch mogelijk is: een overzichtelijk en volledig maar niet al te diepgravend tijdsdocument over de Drentse vogelbevolking in de winter.
      Tijdens de werkzaamheden van de eerste Avifauna van Drenthe, Vogels van Drenthe (van Dijk & van Os 1982), zijn vogeltellingen uitgevoerd van de niet-broedvogels. In de periode 1995-99 zijn op een meer gestandaardiseerde wijze opnieuw wintervogels geteld. De tellingen bleven beperkt tot de januarimaanden en de telgebieden waren verdeeld in kwartblokken. Jaarlijks werd eenderde tot de helft van de provincie geteld. Uiteindelijk is 96% van de provincie geteld (473 van de 490 kwartblokken).
      Er zijn in de januarimaanden van 1995-99 totaal 163 vogelsoorten waargenomen. Alle waargenomen soorten worden besproken. Bij 125 vogelsoorten wordt een verspreidingskaart en een diagram met de verdeling over de biotopen gepresenteerd. In de soortteksten worden beknopt de verspreiding, biotoop en aantallen besproken. Afhankelijk van talrijkheid en beschikbare informatie is er voor iedere soort een halve pagina tot twee pagina's tekst ingeruimd. De resterende 100 pagina's worden gebruikt voor hoofdstukken als materiaal en methodiek, weersomstandigheden in januari, landschappen, biotopen en hun wintervogels, balans van vijf jaar WAD wintertelling en een twaalftal bijlagen. Tevens is een drietal sheets bijgesloten die kunnen worden gebruikt om over de verspreidingskaarten te leggen (volledigheid veldwerk en nummering atlasblokken) of over de grafieken (biotoopverdeling).
      Wintervogels in Drenthe heeft dezelfde uniforme opzet als de tweede Drentse avifauna Broedvogels van Drenthe (Brink et al. 1996). Hierdoor is er nu een belangrijk tweedelig overzicht voorhanden van de Drentse broed- en wintervogels aan het einde van de 20e eeuw. Voor wie de Drentse vogels zelf eens wil komen bekijken is er een handzaam boekje toegevoegd met een achttal vogelkijkroutes.

Recensie van Michel Klemann

[gratis pdf] [english summary]