(2011) Resensie: Hattem R van, 2011. Wie is dat toch met die telescoop? . LIMOSA 84 (2): 93-93.

Wie is dat toch met die telescoop?
R. van Hattem 2011. Privé-uitgave.
ISBN-13: 978 90 817 4010 4. 151 pp, Harde kaft

Dit boekje, met als subtitel 'De filosofie en psychologie van vogels kijken in 20 portretten', verscheen in het voorjaar van 2011. De ondertitel geeft meteen aan hoe het is opgebouwd: twintig verslagen van ontmoetingen met negentien vogelaars in het veld en een zelfportret van de auteur. De geportret teerde vogelaars zijn door de auteur geselecteerd op ervaring ("mensen die in Nederland tenminste 300 verschillende vogelsoorten hebben gezien"), maar ook op leeftijd, geslacht en regionale verspreiding, zodat ze een dwarsdoorsnede van de Nederlandse vogelaarsscene zouden moeten vormen.
      Natuurlijk zijn er ook vogelaars in ons land (zowel professionals als amateurs) die het aantal soorten dat ze in Nederland hebben waargenomen van ondergeschikt belang vinden, maar toch over een enorme ervaring beschikken. Het eerste criterium geeft daardoor aan dat het boek vooral over vogelaars gaat die zich in verschillende fasen van het soortenjagen bevinden - al is dat voor sommigen schijnbaar nog de ontkenningsfase. Toch is het boek wel degelijk een afspiegeling van wat veel vogelaars in Nederland beweegt om te gaan vogelen (en er eventueel zelfs een beroep van te willen maken), zowel op jonge als op latere leeftijd. Vanuit dit uitgangspunt geven de portretten vooral weer hoe de betreffende vogelaars aan hun hobby gestalte geven. Dat levert persoonlijke en interessante gesprekken op, die op een leuke manier zijn opgetekend. De gebieden waaraan de bezoeken zijn gebracht werden door de geïnterviewde vogelaars zelf uitgekozen en zijn daardoor meer dan alleen een achtergrond voor de portretten; ze hebben vaak alles te maken met wat het vogelen zo belangrijk maakt in de levens van deze vogelaars. Ieder verhaal wordt opgeleukt met een toepasselijk gedicht van de auteur, een foto van de geportretteerde en meerdere retro-vogelafbeeldingen (die verder meestal niets met de verhalen te maken hebben). Het boek wordt afgesloten met lijstjes met gebruikte begrippen, afkortingen en websites en een kaart van de portretlocaties.
      Een diepgravende studie naar de psychologie van wat vogelaars drijft is het boek niet, maar dat pretendeert het ook niet te zijn. Waarschijnlijk is het hiervoor ook een te diverse groep mensen. Wat dat betreft is het jammer dat twee groepen vogelaars die zeker iets hadden kunnen toevoegen aan het boek, namelijk ringers en wetenschappelijke onderzoekers/ornithologen, ontbreken. Maar dat neemt niet weg dat het boekje een leuk kijkje biedt in de keuken (soms zelf letterlijk) van een aantal vaderlandse vogelaars. Dat alleen is genoeg het boekje aan te bevelen, maar wanneer we de mooie uitvoering en de vriendelijke prijs hierbij ook nog in ogenschouw nemen hoort het eigenlijk thuis op de boekenplank van iedere vogelaar.

Recensie van Gert Ottens

[gratis pdf] [english summary]