(2011) Recensie: Flood B, ... (et al), 2011. Multimedia Identification Guide to North Atlantic Seabirds. LIMOSA 84 (4): 180-180.

Multimedia Identification Guide to
North Atlantic Seabirds
Storm-petrels & Bulwer's Petrel
Flood B. & A. Fisher 2011. Privé uitgave.
ISBN 978-0-9568867-0-5. 212 pagina's + 2 DVD's.

Dit is het eerste deel in een serie over de herkenning van de zeevogels van de noordelijke Atlantische Oceaan (inclusief alle dwaalgasten die er zijn vastgesteld, of zijn te verwachten). Deze multimediagids behandelt de Atlantische vertegenwoordigers van de 'stormvogeltjes' in de genera Pelagodroma, Oceanites, Hydrobates, Fregetta, Oceanodroma (plus Matsudeira's Stormvogeltje) en Bulweria. De overige delen van de serie zijn momenteel in verschillende stadia van voorbereiding, en behandelen de Pterodroma stormvogels, albatrossen en pijlstormvogels en als laatste keerkringvogels, genten, fregatvogels, jagers en een paar andere pelagische soorten. Afgaande op dit eerste deel ziet het er naar uit dat met de complete serie een fantastisch hulpmiddel zal ontstaan voor de pelagische vogelaar (met of zonder zeebenen).
      In zes inleidende hoofdstukken word uitleg gegeven over de gebruikte afkortingen, de 'topografie' van (het verenkleed) van de behandelde zeevogels en de opbouw van het boek, alsmede kort over de ecologie van de soorten vogels in kwestie. Dan volgt een uitgebreide verhandeling over waar men in het algemeen en in het bijzonder op moet letten bij de determinatie van de soorten: o.a. jizz, het juist inschatten van grootte, rui, vlieggedrag, maar ook de hoek van de waarneming ten opzichte van de hoogte van de waarnemer (bijvoorbeeld vanaf een boot) komen hier aan bod. De bulk van het boek wordt gevormd door de tien soortteksten. Hierin komen na een kaart met de verspreiding in de Atlantische Oceaan en een beschrijving van voorkomen en status (inclusief bescherming en aantallen), de eigenlijke determinatiekenmerken aan bod. Deze hoofdstukken worden gevolgd door de literatuurverwijzingen en een aantal bijlagen. Die laatste zijn een verhandeling over recente ontwikkelingen op het gebied van de taxonomie van Stormvogeltje, Wit- en Zwartbuikstormvogeltje en Madeira stormvogeltje, een lijst met credits en de details van de beelden op de DVD's, en een puntsgewijs overzicht van de belangrijkste kenmerken per soort.
      Wat deze gids zo goed maakt is dat hij is gebaseerd op de enorme, gezamenlijke ervaring van de twee auteurs die vanuit hun thuisbasis op de Isles of Scilly, Engeland, honderden pelagische tochten hebben georganiseerd en daarnaast zo ongeveer alle zeeën hebben bevaren op zoek naar zeevogels. De tekst en de beelden op de DVD's zijn daardoor erg praktijkgericht: de determinatie van de soorten wordt besproken zoals waarnemers die ook ervaren, namelijk onder vaak niet ideale omstandigheden vanaf een bewegend vaartuig. Bij de beschrijvingen worden daarnaast ook vergelijkingen gemaakt met bekende soorten (maar ook minder bekende voorbeelden zoals Pterodactylus, zodat het voor de lezer mogelijk wordt zich in te leven in het waarnemen en herkennen van de stormvogel(tje)s. Vooral de vliegwijze wordt uitvoerig behandeld, onder verschillende omstandigheden en bij verschillende gedragingen (zoals foeragerend of 'op doortocht'). De soortteksten worden verduidelijkt met meerdere, over het algemeen heel goede, foto's waarvan de bijschriften nog eens de zichtbare kenmerken benadrukken. Daarna volgt een serie van acht uitgebreide vergelijkingen, steeds tussen twee (sterk) gelijkende soorten, treffend geïllustreerd door Ian Lewington. De twee DVD's bijgesloten bij deze multimediagids bieden de kijker beelden zoals aan boord van een schip. Het zijn overwegend amateurbeelden, veelal van de auteurs zelf, van wisselende kwaliteit maar altijd representatief voor de omstandigheden op zee. Dat wil zeggen dat het niet altijd superscherpe en soms schokkerige beelden zijn die het pelagische gevoel treffend weergeven. Voor de determinatie van de verschillende soorten zijn de DVD's dan ook bijzonder behulpzaam en ze voegen duidelijk toe aan de tekst.

Recensie van Gert Ottens

[gratis pdf] [english summary]