KLEEFSTRA R, H HORN, M LEOPOLD & O OVERDIJK (2009) Kleine Zilverreigers in de Waddenzee. Van mediterrane verschijning naar Nederlandse wadvogel.. LIMOSA 82 (3): 158-170.

De Kleine Zilverreiger zal menigeen niet direct associëren met kwelders, stranden en slikken. Toch maakt de soort een stormachtige ontwikkeling door als bewoner van West-Europese kustgebieden. Net als in Frankrijk en Groot-Brittannië namen de aantallen in de Neder - landse Waddenzee in de jaren negentig vooral in de nazomer toe. In 1999 volgde de definitieve vestiging als broedvogel. Sindsdien werden niet alleen de aantallen bijgehouden, ook werd gekeken naar reproductie, werden nestjongen geringd en op beperkte schaal voedselmonsters verzameld. Tien jaar na de vestiging als broedvogel is het tijd voor een eerste overzicht van het wel en wee van de Kleine Zilverreiger in diens noordelijkste broedgebied in Europa.

De Kleine Zilverreiger Egretta garzetta komt als broedvogel verspreid voor in Europa en Azië. Als overwinteraar bestrijkt de soort een nog groter deel van de wereld, waaronder de Afrikaanse en Australische continenten (Kushlan & Hancock 2005). In de 19e en het begin van de 20e eeuw was dat veel minder het geval. Toen stonden broedpopulaties onder druk door vervolging ten behoeve van handel in veren. De beschermde status die de soort sinds het begin van de vorige eeuw in veel landen geniet droeg ertoe bij dat populaties zich konden herstellen, resulterend in expansie van het broedareaal in West-Europa (Kushlan & Hafner 2000). De totale Europese populatie wordt momenteel geschat op 68 000-94 000 broedparen (BirdLife International 2004), met de grootste concentraties in Italië (15 000-16 000), Frankrijk (11 000-13 000) en Spanje (10 000-20 000). Noordwaartse uitbreiding van het broedareaal resulteerde in nieuwe vestigingen in Noord-Frankrijk in de jaren tachtig, gevolgd door Duitsland (1992), België (1995), Groot-Brittannië (1996) en Ierland (1997). Hoewel in Nederland een eerste en succesvolle nestelpoging al in 1979 werd vastgesteld in de Oost - vaardersplassen (Fl.; Voslamber 1992), moet 1994 worden beschouwd als het jaar van de definitieve vestiging, aansluitend op de ontwikkelingen in de buurlanden. Toen werd succesvol gebroed in het Quackjesgors (Z-H). Sinds dien broedt de Kleine Zilverreiger jaarlijks in Nederland, en in 2007 bedroeg de broedpopulatie al 135-150 paren (van Dijk et al. 2009). Een nieuwe ontwikkeling, die volgens Horn (2002) goed dient te worden gedocumenteerd door het vastleggen van het aantal broedparen, de broedlocaties, het broedsucces en kleurringonderzoek. Dit artikel is daarvan een eerste pennenvrucht, waarin de Kleine Zilverreiger als broed- en niet-broedvogel in het Neder landse Wadden - gebied centraal staat.

[pdf alleen voor leden] [english summary]